علل ایجاد اسلپ شانه به همراه درمان

اسلپ شانه نوعی پارگی در بخش بالایی لابروم مفصل شانه است که محل اتصال تاندون دوسر بازو نیز محسوب می‌شود. این آسیب معمولاً در اثر ضربه ناگهانی، حرکات تکراری ورزشی یا فرسایش ناشی از سن ایجاد می‌شود. بیماران اغلب درد عمقی شانه، صدای کلیک یا قفل‌شدگی، ضعف عضلانی و کاهش دامنه حرکتی را تجربه می‌کنند.

تشخیص با معاینه بالینی توسط جراح شانه و تست‌هایی چون اُبراین و کرانک آغاز شده و در موارد دقیق‌تر از MRI یا آرتروسکوپی استفاده می‌شود. درمان بسته به شدت آسیب می‌تواند غیرجراحی باشد؛ شامل داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی و تزریق کورتون، یا جراحی ترمیم لابروم به‌ویژه با روش آرتروسکوپی. توان‌بخشی پس از جراحی، با استراحت کنترل‌شده، تمرینات تدریجی و بازگشت مرحله‌ای به فعالیت، نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت درمان دارد. پایبندی به برنامه بازتوانی و پرهیز از حرکات پرخطر، کلید پیشگیری از آسیب مجدد است.

اسلپ شانه به چه معناست؟

پارگی لابروم اس ال ای پی نوعی آسیب غضروفی است که در بخش بالایی لبه کاسه شانه، جایی که تاندون عضله دوسر بازو متصل می‌شود، رخ می‌دهد. این ضایعه از جلو تا پشت لابروم به شکل یک قوس گسترش می‌یابد و می‌تواند در اثر ضربه مستقیم یا حرکات تکراری بالای سر ایجاد شود. شناخت این تعریف علمی به بیمار کمک می‌کند تا ماهیت واقعی آسیب و ضرورت درمان صحیح را بهتر درک کند.

ساختار لابروم

لابروم شانه یک بافت فیبرو غضروفی حلقه‌مانند است که لبه حفره مفصل را پوشانده و عمق آن را افزایش می‌دهد. این ساختار مانند یک ضربه‌گیر عمل کرده و باعث افزایش ثبات ودرمان مفصل و توزیع فشار حرکات می‌شود. آسیب به لابروم، به ویژه در نقطه اتصال تاندون دوسر بازو، می‌تواند باعث بی‌ثباتی شانه و محدودیت عملکرد روزانه شود.

تفاوت پارگی SLAP با سایر آسیب‌های شانه

دربین درمان آسیب های شانه پارگی اس ال ای پی از نظر محل و الگوی آسیب و راه های درمانی اش با دیگر مشکلات شانه، مانند پارگی روتاتور کاف یا ضایعه بنکارت، تفاوت دارد. در این نوع آسیب، بخش بالایی لابروم و محل اتصال تاندون دوسر تحت تاثیر قرار می‌گیرد، در حالی که سایر ضایعات معمولاً نواحی قدامی یا تحتانی شانه را درگیر می‌کنند. این تمایز برای انتخاب روش درمان مناسب اهمیت حیاتی دارد.

علل پارگی اسلپ شانه

دسته علت	نمونه‌های رایج
آسیب‌های ناگهانی	سقوط روی دست باز، ضربه مستقیم به شانه، دررفتگی شانه
حرکات تکراری ورزشی	پرتاب توپ در بیس بال و والیبال، سرویس تنیس، شنای رقابتی
وزنه‌برداری سنگین یا نادرست	پرس سرشانه با وزنه سنگین، کراس فیت بدون فرم صحیح
فرسایش وابسته به سن	افراد بالای ۴۰ سال با سابقه فعالیت شغلی یا ورزشی سنگین
عوامل خطر شغلی	نقاشی ساختمان، کار در انبار، نصب و تعمیرات بالای سر

اصلی ترین علائم پارگی اسلپ شانه

• درد عمقی در شانه به‌ویژه هنگام بلند کردن یا حرکت بالای سر
• حس قفل شدن یا گیر کردن مفصل در حین حرکت
• صدای کلیک یا تق‌تق هنگام چرخاندن بازو
• کاهش دامنه حرکتی و محدودیت در بالا بردن دست
• ضعف و بی‌ثباتی شانه، مخصوصاً در حرکات پرتابی یا وزنه‌برداری
• درد شبانه که مانع خوابیدن روی سمت آسیب‌دیده می‌شود

روش های تشخیص

تشخیص پارگی اس ال ای پی شانه ترکیبی از مهارت پزشک، آزمایش های حرکتی و بررسی دقیق تصویر برداری است. هدف پیدا کردن علت اصلی درد و بی ثباتی و تمایز آن از مشکلات دیگر شانه است. استفاده همزمان از معاینه بالینی و ابزار پیشرفته تصویر برداری دقت تشخیص را به صورت چشمگیری افزایش می دهد.

معاینه و تست های فیزیکی

معاینه اولیه شامل مشاهده وضعیت ظاهری شانه، لمس نقاط حساس و انجام حرکات خاص جهت ارزیابی درد و دامنه حرکت است. تست های فیزیکی برای شناسایی محل دقیق پارگی و واکنش عضلات اطراف طراحی شده اند. این بخش بدون نیاز به تجهیزات گران قیمت، اطلاعات اولیه مهمی را به پزشک می دهد.

(O’Brien)

در این تست، بیمار بازوی خود را در حالت کشیده و کمی به داخل می آورد، سپس مقاومت در برابر فشار رو به پایین پزشک سنجیده می شود. ایجاد درد یا ضعف در شانه هنگام اجرای این مانور، به ویژه در وضعیت چرخش داخلی، می تواند نشانه پارگی لابروم در ناحیه فوقانی باشد.

تست کرانک (Crank Test)

این آزمایش شامل چرخاندن بازو در حالی است که شانه در زاویه معین خم شده و فشار ملایمی به آن وارد می شود. بروز صدای کلیک یا شدت درد در حرکت چرخشی، احتمال آسیب لابروم را تقویت می کند. تست کرانک معمولاً همراه سایر تست ها انجام می شود تا دقت تشخیص بالا برود.

تصویر برداری

تصویر برداری پیشرفته، به پزشک امکان مشاهده دقیق ساختار های داخلی شانه را می دهد. این روش ها نه تنها وجود پارگی را تایید می کنند، بلکه جزئیات الگوی آسیب را نیز نشان می دهند. انتخاب نوع تصویر برداری بر اساس شرایط بیمار و نتایج معاینه فیزیکی انجام می شود.

MRI و MRI Arthrogram

ام آر آی بدون تزریق می تواند بافت نرم شانه را با دقت بالا نشان دهد، اما ام آر آی آرتروگرام با تزریق ماده حاجب داخل مفصل، جزئیات بیشتری از لابروم و محل پارگی ارائه می کند. این تکنیک به ویژه در پارگی های کوچک یا مبهم بسیار ارزشمند است.

سونوگرافی و X-ray

سونوگرافی برای ارزیابی حرکتی بافت های نرم در زمان واقعی کاربرد دارد و بیشتر در بررسی تاندون ها و بورس شانه مفید است. عکس ساده رادیوگرافی یا اکس رِی ساختار های استخوانی را بهتر نشان می دهد و معمولاً برای رد شکستگی یا دررفتگی تجویز می شود.

آرتروسکوپی به عنوان روش طلایی

آرتروسکوپی ترکیبی از تشخیص و درمان در یک روش کم تهاجمی است. پزشک از طریق برش بسیار کوچک، دوربین ظریف را وارد مفصل کرده و لابروم و سایر ساختار های شانه را مستقیماً مشاهده می کند. این روش بالاترین دقت را دارد و می تواند همزمان با دیدن آسیب، آن را ترمیم کند.

انواع درمان پارگی لابروم اسلپ

درمان پارگی اس ال ای پی شانه بر اساس شدت آسیب، سن بیمار و میزان فعالیت روزانه یا ورزشی او انتخاب می شود. پزشک ابتدا رویکرد های غیر جراحی را در نظر می گیرد که می تواند شامل فیزیوتراپی، تزریق یا حتی روش های نوینی مانند سلول درمانی شانه و گردن برای ترمیم بافت های آسیب دیده باشد. اگر پاسخ مناسبی حاصل نشد، روش های جراحی به میان می آید. هدف نهایی بازیابی عملکرد مفصل، کاهش درد و پیشگیری از آسیب های مجدد است.

روش های غیر جراحی

در بسیاری از موارد، به ویژه در پارگی های خفیف، می توان با درمان های محافظه کارانه درد را کاهش داد و عملکرد شانه را بازگرداند. این روش ها شامل مصرف دارو، برنامه فیزیوتراپی و تزریق دارو های ضد التهاب به درون مفصل است. رعایت کامل برنامه درمانی، شانس پرهیز از جراحی را بالا می برد.

دارو های ضد التهابی (NSAIDs)

مصرف دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، می تواند تورم و درد ناشی از پارگی را به شکل چشمگیری کاهش دهد. این دارو ها معمولاً به صورت کوتاه مدت و تحت نظر پزشک استفاده می شوند تا از عوارض گوارشی یا کلیوی پیشگیری شود.

فیزیوتراپی و تمرینات مخصوص

برنامه فیزیوتراپی با هدف تقویت عضلات اطراف شانه، بهبود دامنه حرکتی و افزایش پایداری مفصل انجام می شود. تمرینات به صورت تدریجی و تخصصی طراحی می شوند تا فشار بیش از حد به لابروم آسیب دیده وارد نشود و فرآیند ترمیم تسهیل شود.

تزریق کورتیکواستروئید

تزریق دارو های کورتیکواستروئیدی به داخل مفصل شانه، روشی سریع برای کاهش التهاب و تسکین درد شدید است. این روش معمولاً در مواردی استفاده می شود که درد اجازه انجام تمرینات فیزیوتراپی را نمی دهد. تکرار بیش از حد تزریق توصیه نمی شود.

جراحی ترمیم لابروم

وقتی درمان های غیر جراحی نتوانند عملکرد شانه را بهبود دهند یا پارگی گسترده باشد، جراحی به عنوان راهکار اصلی مطرح می شود. انتخاب روش جراحی بر اساس محل پارگی، نوع آسیب و وضعیت کلی مفصل صورت می گیرد. جراحی می تواند به صورت بسته یا باز انجام شود.

آرتروسکوپی شانه

آرتروسکوپی یک روش کم تهاجمی است که از طریق برش های کوچک و با کمک دوربین انجام می شود. جراح از این طریق پارگی لابروم را زیر دید مستقیم ترمیم یا بخیه می کند. مزیت آرتروسکوپی، دوره نقاهت کوتاه تر و کاهش خطر عوارض بعد از عمل است.

جراحی باز در موارد خاص

در پارگی های وسیع یا همراه با آسیب های پیچیده دیگر، جراحی باز ممکن است انتخاب بهتری باشد. در این روش، برش بزرگ تری داده می شود تا جراح بتواند کنترل کامل بر محل آسیب داشته باشد. دوره نقاهت طولانی تر است، اما در بعضی بیماران نتایج پایدار تر به همراه دارد.

نکات مهم برای بیماران

بیماران مبتلا به پارگی اس ال ای پی شانه چه پس از جراحی و چه با درمان های غیر جراحی، باید مجموعه ای از نکات کلیدی را رعایت کنند تا روند بهبودی سریع تر و موفق تر باشد. رعایت این اصول از بازگشت درد و آسیب مجدد جلوگیری می کند و شانس بازگشت کامل به فعالیت های روزمره را افزایش می دهد.

مراقبت های روزانه پس از جراحی یا درمان غیر جراحی

بعد از جراحی یا در طول درمان محافظه کارانه، استفاده صحیح از شانه و پرهیز از حرکات ناگهانی اهمیت دارد. حفظ وضعیت مناسب بدن هنگام خواب، استفاده از آتل یا بانداژ طبق دستور پزشک و انجام تمرین های ملایم کششی از مهم ترین عوامل رسیدن به بهبودی سریع هستند. رعایت بهداشت محل برش جراحی نیز مانع عفونت می شود.

اشتباهات رایج که روند بهبودی را کند می کنند

بیش از حد فعالیت کردن یا بازگشت زودهنگام به ورزش، یکی از مهم ترین اشتباهاتی است که می تواند به لابروم ترمیم شده فشار بیاورد. عدم تکمیل جلسات فیزیوتراپی یا بی توجهی به توصیه های پزشک، روند بهبودی را طولانی می کند. حتی برداشتن اجسام سنگین بدون آمادگی لازم ممکن است تمام زحمات درمان را بر باد دهد.

اهمیت پیگیری جلسات فیزیوتراپی

جلسات فیزیوتراپی پس از جراحی یا درمان غیر جراحی، بخش جدایی ناپذیر فرآیند توان بخشی است. این جلسات با هدف بازیابی قدرت عضلات، بهبود دامنه حرکت و جلوگیری از خشکی مفصل طراحی می شوند. پایبندی کامل به برنامه فیزیوتراپی، کلید بازگشت ایمن به فعالیت های روزانه و ورزشی است.

توان بخشی و بازگشت به فعالیت

توان بخشی پس از پارگی اس ال ای پی شانه ستون اصلی بازگشت کامل به زندگی عادی و فعالیت های ورزشی است. این مرحله با تمرین های تدریجی و کنترل شده آغاز می شود تا هم عضلات تقویت شوند و هم دامنه حرکت مفصل به وضعیت طبیعی برگردد. برگشت به ورزش یا کار سنگین تنها زمانی ایمن است که پزشک و فیزیوتراپیست آن را تایید کنند.

پایش منظم پیشرفت توسط تیم درمان، و آموزش روش های صحیح استفاده از شانه در فعالیت های مختلف، نقش کلیدی در جلوگیری از عود آسیب دارد. رعایت این اصول و گوش دادن به هشدار های بدن، مسیر بازگشت به فعالیت را ایمن و پایدار می کند.

سوالات متداول درباره اسلپ شانه