جراحی تعویض مفصل ران، راهنمای جامع، مراقبت‌ها و هر آنچه باید بدانید

جراحی تعویض مفصل ران یکی از پرکاربردترین روش‌های جراحی ارتوپدی در جهان به شمار می‌رود. در این نوع جراحی، اگر مفصل ران در صورت آسیب، شکستگی، آرتروز و… آسیب دیده باشد، درمان می‌شود و از پروتز و اجزای مصنوعی برای پوشاندن مفصل آسیب دیده استفاده خواهد شد. امروزه، با پیشرفت تکنولوژی، موفقیت این جراحی افزایش یافته و دوران نقاهت نیز کم شده است. در این راهنما با ما همراه باشید تا با مزایا و معایب این جراحی، عوارض و… آشنا شوید.

✅تایید شده توسط دکتر امین کامرانی راد

اهمیت جراحی تعویض مفصل ران

جراحی تعویض مفصل ران برای بیمارانی انجام می‌شود که به دلیل آرتروز پیشرفته، شکستگی، یا بیماری‌های دیگر مفصل ران، دچار درد شدید و محدودیت حرکتی هستند و دیگر روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی و… جوابگو نیست. این نوع جراحی مزایای زیادی دارد؛ از پیشگیری از سایر مشکلات مانند ضعف عضلات گرفته تا بهبود کیفیت زندگی بیماران همگی از جمله مزایای این جراحی هستند. در ادامه، چند مورد از مزایای خوب این جراحی را برای شما بازگو کردیم:

1. کاهش درد شدید: یکی از مهم‌ترین مزایای این جراحی، کاهش درد مزمن مفصل ران است. این جراحی قادر است کیفیت زندگی بیماران را به طرز عجیبی بهبود بخشد!
2. افزایش توانایی حرکت و استقلال فردی: بیماران پس از این جراحی می‌توانند بدون درد زیادی به زندگی بازگردند و فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرند.
3. پیشگیری از مشکلات ثانویه: عدم تحرک و درد مزمن یکی از عواملی است که ممکن است منجر به ضعف عضلات، بدقوارگی بدن، مشکلات قلبی ـ عروقی و حتی افسردگی شود. اما جراحی تعویض مفصل ران به فرد کمک می‌کند تا از این مشکلات پیشگیری کند.
4. بهبود کیفیت زندگی: بسیاری از بیماران پس از جراحی، به زندگی عادی خود بازگشته‌اند و حتی موفق شدند بهتر از قبل نیز به کار، ورزش‌های سبک و فعالیت‌های اجتماعی بازگردند.
5. ایمنی و طول عمر مفصل پروتزی: با فناوری‌ها و پیشرفت‌های بسیاری که در صنعت پزشکی به وجود آمده است، جراحی‌های مفصل ران بهبود یافته و دوام اجزای مصنوعی و پروتز تا ده سال افزایش یافت.

اگر با دردهای شدید روبرو هستید، توانایی حرکت مفصل ران شما کاهش یافته است، یا شکل آن تغییر کرده، احتمالا باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرده و تحت معالجه قرار بگیرید.

Hip replacement is surgery to remove damaged sections of the hip joint and replace them. Replacement parts are usually made of metal, ceramic and hard plastic. This artificial joint, called a prosthesis, helps reduce pain and improve function.

تعویض مفصل ران جراحی برای برداشتن بخش‌های آسیب‌دیده مفصل ران و جایگزینی آنها است. قطعات جایگزین معمولاً از فلز، سرامیک و پلاستیک سخت ساخته می‌شوند. این مفصل مصنوعی که پروتز نامیده می‌شود، به کاهش درد و بهبود عملکرد کمک می‌کند.

mayoclinic.org

بیشتر بدانید: نگاهی به علم ارتوپدی و تحولات آن از گذشته تا به امروز

دلایل انجام تعویض مفصل ران

تعویض مفصل ران که به عنوان آرتروپلاستی هیپ هم شناخته می‌شود، یکی از موفق‌ترین جراحی‌های ارتوپدی است که برای بیماران زیادی کاربرد دارد. این جراحی برای بیمارانی که از درد شدید و محدودیت حرکتی مفصل ران رنج می‌برند، مناسب است. قطعات مصنوعی (پروتز) که معمولاً از فلز، سرامیک یا پلاستیک ساخته شده‌اند، در مفصل ران جای‌گذاری می‌شوند تا بیمار بتواند پس از درمان، به راحتی به زندگی روزمره خود بازگردد. از دیگر دلایل انجام آن می‌توان به این موارد اشاره کرد:

این جراحی چند نوع دارد؟

جراحی تعویض مفصل ران (آرتروپلاستی ران) چند نوع مختلف داره که بسته به نیاز بیمار، سن، شرایط جسمی و میزان آسیب مفصل انتخاب میشه. انواع اصلی این جراحی عبارتند از:

1. تعویض کامل مفصل ران 🦴🔄
   • رایج‌ترین نوع جراحیه
   • هم سر استخوان ران و هم حفره لگنی تعویض میشن
   • برای افرادی که آرتروز شدید یا آسیب جدی به کل مفصل دارن
2. تعویض نیمه مفصل (همی‌آرتروپلاستی) 🦴➗
   • فقط سر استخوان ران تعویض میشه
   • حفره لگنی دست نخورده باقی می‌مونه
   • بیشتر برای شکستگی‌های گردن ران در افراد مسن استفاده میشه
3. جراحی تعویض سطحی (رسورفیسینگ) 🛡️
   • فقط سطح استخوان‌ها روکش میشه
   • استخوان بیشتری حفظ میشه
   • مناسب برای افراد جوان‌تر و فعال‌تر
4. تعویض مفصل به روش کم‌تهاجمی 🔍🩹
   • برش‌های کوچکتر
   • آسیب کمتر به بافت‌ها
   • دوره نقاهت کوتاه‌تر
   • درد کمتر بعد از عمل
5. تعویض مجدد (رویژن) 🔄🔧
   • وقتی پروتز قبلی مشکل پیدا کرده یا فرسوده شده
   • جراحی پیچیده‌تر از جراحی اولیه
   • گاهی نیاز به پیوند استخوان هم هست

پزشک میتونه با توجه به وضعیت بیمار، از روش جراحی قدامی یعنی از جلو، خلفی از عقب و یا جانبی از کنار استفاده کنه.

بیشتر بدانید: مشکلات رایج ستون فقرات کدامند؟

فرآیند جراحی به شکل انجام می‌شود؟

فرآیند جراحی در سه مرحله اصلی انجام می‌شود و در هر سه مرحله قبل از عمل، حین عمل و بعد از آن، نکات مهمی وجود دارد که در صورت رعایت آنها، مراحل بهبودی سریع‌تر حاصل می‌شود.

۱. پیش از عمل (مرحله آماده‌سازی)

در این مرحله، پزشک بیمار را به صورت کامل معالجه می‌کند و آزمایش‌های لازم و تصویربرداری‌ها را برای فرد تجویز می‌کند. به فرد گفته می‌شود که قبل از عمل ناشتا باشد، حمام رفته باشد و داروهای ضد انعقاد را چند روز قبل از عمل مصرف نکند. اتاق عمل و وسایل ضد عفونی می‌شوند و بیمار تحت بیهوشی یا بی‌حسی موضعی قرار می‌گیرد.

۲. حین عمل (مرحله اصلی)

بیمار تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی قرار می‌گیرد؛ پزشک معالج ناحیه موردنظر در ران را برش می‌دهد و به برداشتن بافت آسیب دیده، ترمیم، تعویض مفصل و… می‌پردازد.سپس، خونریزی را کنترل می‌کند. در نهایت، پروتز مصنوعی شامل کاسه لگنی و سر استخوان ران را در بدن بیمار قرار می‌دهد و بخیه می‌زند.

۳. پس از عمل (مرحله بهبودی)

پس از عمل، بیمار 1 تا 4 روز با توجه به شرایطش در بیمارستان بستری خواهد شد. از روز اول یا دوم نیز فیزیوتراپی آغاز می‌شود. بیمار می‌تواند از عصا یا واکر برای راه رفتن استفاده کند. برنامه بهبودی تا چند ماه پس از فعالیت‌های روزمره ادامه خواهد داشت.

بیشتر بدانید: مزایای شگفت‌انگیز تکنولوژی‌های نوین در ترمیم استخوان

عوارض حاصل از جراحی را بشناسید

جراحی تعویض مفصل ران مزایای زیادی برای بیمار به همراه دارد و باعث می‌شود که فرد پس از بهبودی نیز سریع‌تر به زندگی بازگردد. اما بهتر است که قبل از جراحی با عوارض ناشی از آن آشنا باشید:

عوارض کوتاه مدت

• عفونت: می‌تواند در محل برش جراحی یا اطراف پروتز ایجاد شود
• لخته خون: تشکیل لخته در ورید‌های عمقی پا (DVT) یا آمبولی ریوی
• دررفتگی مفصل: جابجایی سر مصنوعی استخوان ران از حفره استابولوم
• خونریزی: در طول عمل یا پس از آن که ممکن است نیاز به تزریق خون ایجاد کند
• آسیب عصبی: آسیب موقت یا دائمی به اعصاب اطراف مفصل ران

عوارض میان مدت

• تفاوت طول پاها: ایجاد اختلاف در طول دو پا پس از جراحی
• محدودیت حرکتی: کاهش دامنه حرکتی مفصل
• صدای غیرطبیعی: ایجاد صدا هنگام حرکت مفصل جدید
• واکنش آلرژیک: واکنش به فلزات یا مواد استفاده شده در پروتز

عوارض بلند مدت

• شل شدن پروتز: جدا شدن تدریجی پروتز از استخوان
• شکستگی پروتز: شکستن قطعات مصنوعی به دلیل فشار مداوم یا ضربه
• سایش پروتز: فرسایش تدریجی سطوح مفصلی پروتز
• عفونت تأخیری: عفونت‌های دیررس که حتی سال‌ها پس از جراحی ممکن است رخ دهند
• استئولیز: تحلیل استخوان اطراف پروتز به دلیل واکنش التهابی به ذرات سایشی
• نیاز به جراحی مجدد: ضرورت تعویض پروتز (معمولاً پس از ۱۵-۲۰ سال)

جراحی تعویض مفصل ران نه‌تنها امکان فعالیت‌های روزمره را برای بیماران فراهم می‌سازد، بلکه به آن‌ها کمک می‌کند تا دوباره از زندگی فعال و بدون درد لذت ببرند. امیدواریم این مطلب به شما کمک کرده باشد تا اطلاعات بیشتری از این جراحی کسب کنید.

بیشتر بدانید: آیا سلول درمانی می تواند جایگزین جراحی شود؟

سوالات متداول